Crna Gora je trenutno na trećini ispunjenja obaveza u oblasti sistema za prečišćavanje otpadnih voda, a najveći izazovi su loša projektna i tehnička dokumentacija, nedostatak stručnog kadra, administrativne barijere, te gubici na vodovodnoj mreži koji prelaze 50 odsto, saopšteno je iz Zajednice opština Crne Gore.

Ovi stavovi čuli su se na sesiji „Projekti u sektoru voda", koja je održana u okviru Međunarodne konferencije o vodama, koju Zajednica opština Crne Gore i Udruženje vodovoda Crne Gore organizuju uz podršku RCDN-a i u saradnji sa brojnim međunarodnim partnerima.

Sekretarka Odbora za komunalne djelatnosti i zaštitu životne sredine Zajednice opština Crne Gore Sanja Živković je istakla važnost razmjene iskustava komunalnih preduzeća, podrške lokalnim samoupravama i državnim institucijama, te primjene uspješnih modela u različitim lokalnim sredinama.

Dragutin Sekulović iz PROKON-a, nacionalne jedinice za implementaciju projekata, naglasio je da je Crna Gora trenutno na trećini svojih obaveza u pregovorima s Evropskom unijom kada je riječ o sistemima za prečišćavanje otpadnih voda.

– Najvažnije je da građani shvate da sve ovo radimo zbog sebe, a da je članstvo u EU samo ishod. Ti sistemi su srž zaštite životne sredine i kvaliteta života građana – saopštio je Sekulović.

On je ukazao na različite probleme u implementaciji projekata – od loše dokumentacije i nedostatka kadra do administrativnih barijera. Posebno je naglasio potrebu za boljom komunikacijom s građanima, kroz njihovo blagovremeno uključivanje i informisanje o procesima, te dodao da „duga priprema znači kraću i uspješniju realizaciju".

Predsjednica Skupštine Zajednice opština Jelena Borovinić Bojović predstavila je sveobuhvatnu podršku koju Zajednica pruža lokalnim samoupravama.

– Ta podrška obuhvata uspostavljanje mreže projekt menadžera radi razmjene znanja i iskustava, zalaganje za osnivanje posebnih službi za projekte u svim opštinama, iniciranje uspostavljenog revolving fonda za predfinansiranje donatorskih projekata koji omogućava opštinama bez dovoljnog finansijskog kapaciteta da pristupe sredstvima, program obuke za pisanje projektnih aplikacija koji je do sada doprinio pripremi projekata vrijednih preko 11 miliona eura, formiranje Liste spoljnih eksperata za podršku opštinama. Imajući u vidu da nijedan opštinski projekat ne može biti kandidovan za finansiranje iz kapitalnog državnog budžeta ili dostupnih međunarodnih donatorskih fondova, ako nema pripremljenu tehničku dokumentaciju, Borovinić Bojović je ukazala na značaj Fond solidarnosti za izradu tehničke dokumentacije Zajednice opština namijenjen opštinama korisnicama Egalizacionog fonda, sa dosad realizovanih više od 660.000 eura, i dodatno planiranih 450.000 eura do kraja ove godine – saopšteno je iz Zajednice opština.

Borovinić Bojović, kako su naveli iz Zajednice opština, je naglasila da su sistemi vodosnabdijevanja i kanalizacije izuzetno kompleksni i zahtijevaju multidisciplinaran pristup.

Direktor preduzeća Komunalno i vodovod Žabljak Dragan Papić prikazao je konkretne projekte koji mogu poslužiti kao model za druge lokalne zajednice.

– Za svega dvije godine, ova opština sa svojim komunalnim preduzećem, uspjela je da obezbijedi podršku za investiranje u komunalnu infrastrukturu vrijednosti preko 11 miliona eura, dok je pripremila i projektne aplikacije za dodatnu bespovratnu podršku u vrijednosti od 36 miliona eura, uz kompletiranje tehničke dokumentacije za sve navedeno – naveo je Papić.